167.14 ΠΡΟΣ|ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ

Φοιτήτριες:  Καραολή Ειρήνη, Ραχιώτη Αγγελική, Ρέτζου Ντέα
Επιβλέποντες καθηγητές: Κωνσταντίνος Μωραΐτης_Θάνος Παγώνης
Σύμβουλοι: Μαρία Παπαιωάννου
Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
Ημερομηνία παρουσίασης : Φεβρουάριος 2014

Θέμα της παρούσας διπλωματικής εργασίας αποτελεί  η ανάπλαση μέρους του παραλιακού μετώπου της Αυλώνας, στην Αλβανία.  Κύριες προθέσεις του σχεδιασμού αποτέλεσαν η δημιουργία ενός νέου πεδίου δράσης για τους κατοίκους και μια νέα στροφή της πόλης προς τη θάλασσα. Μέσα από την έρευνα μας, στην περιοχή της Παλαιάς Πλαζ διακρίναμε ένα λανθάνον δυναμικό  και μια ευκαιρία για τον σχεδιασμό ενός άξονα δημόσιων χώρων που θα μπορούσε εν δυνάμει  να οργανώσει και να ενεργοποιήσει τον ιστό της πόλης δημιουργώντας νέες διεξόδους  προς τη θάλασσα.

Αρχικά πεδίο έρευνας υπήρξε  η ευρύτερη περιοχή της Αυλώνας με στόχο να κατανοήσουμε τα προβλήματα και τις ανάγκες, καταλήγοντας έτσι στην περιοχή της παραλιακής ζώνης ως περιοχή παρέμβασης.

 

 

Προσεγγίζοντας τον δήμο Αυλώνας, παρατηρούμε ότι τα στοιχεία του εξωαστικού του περιβάλλοντος επηρεάζουν δυναμικά την πόλη. Στα βορειοανατολικά ο ορεινός όγκος περιορίζει την εξάπλωση της δόμησης ενώ στα βορειοδυτικά διακρίνουμε έναν μεικτό χαρακτήρα που προκύπτει από την σύγκρουση των βιομηχανιών και του φυσικού χαρακτήρα που προσδίδουν η λιμνοθάλασσα Narta και το πευκόδασος (Soda Woods).

Τα στοιχεία αυτά είναι τα ίδια που διαμορφώνουν τον εναλλασσόμενο χαρακτήρα του παραλιακού μετώπου, καταλήγοντας έτσι σε τέσσερις διαφορετικές διαδοχικές ζώνες:το τουριστικό τμήμα του μετώπου ανατολικά, το λιμάνι, η παλιά πλαζ Αυλώνας -έναν αναξιοποίητο φυσικό πόρο-  και εν τέλει το εξωαστικό παραλιακό μέτωπο.

Μελετώντας τον ιστό της πολης διακρίνουμε και εδώ στοιχεία αντικρουόμενα.Ώς λειτουργικό στοιχείο της πόλης διακρίνουμε τον κεντρικό οδικό άξονα Ismael Kemal, που ενώνει το ιστορικό κέντρο με το λιμάνι και συγκεντρώνει τη δημόσια ζωή της πόλης, αλλά και αυτός  χωρίς να έχει κάποια εκτόνωση προς τη θάλασσα καθώς διακόπτεται από τα  εκτεταμένα όρια του λιμανιού. Η περιοχή της παλιάς πλαζ και του λιμένα Αυλώνας αποτελούν το πεδίο μετάβασης για την υλοποίηση της ευρύτερης πρόθεσης μας που έχει να κάνει με τη δημιουργία μίας νέας στροφής προς το πευκόδασος και τη Narta Lagoon, ολοκληρώνοντας έτσι το παραλιακό μέτωπο και συμπληρώνοντας την υπάρχουσα τροπή προς τα ανατολικά.

 

 

Αναλύοντας τη περιοχή μελέτης, το λιμάνι ενώ θα μπορούσε να αποτελέσει κόμβο για την είσοδο προς την πόλη αλλά και εκτόνωση της Ismael Kemal, δημιουργεί ασυνέχειες όχι μόνο κάθετα αλλά και παράκτια.  Ακολουθεί  η διάχυση τμήματος του ιστού της πόλης των αυθαιρέτων στην παραλία, δημιουργώντας ένα χαοτικό σύνολο.  Η τελευταία ζώνη της περιοχής μελέτης, είναι μια αμμώδης έκταση στην οποία συναντάμε νεόδμητα αυθαίρετα οικοδομήματα. Η πλειοψηφία τους είναι  πολυόροφες πολυκατοικίες  που προορίζονται για παραθερισμό. Η ζώνη καταλήγει στο πευκόδασος. Αφού αναγνωρίσαμε τα στοιχεία της πόλης τα οποία θεωρούμε ότι είναι λειτουργικά, το γραμμικό στοιχείο του δρόμου(Ismael Kemal) και την παραλιακή βόλτα  στο ανατολικό τμήμα, επιλέγουμε να τα αξιοποιήσουμε σαν σχεδιαστικά εργαλεία με την επανάληψη και την κλιμάκωση τους. Παράλληλα εισάγουμε την έννοια της συγκέντρωσης (καθώς παρατηρήσαμε την απουσία δημόσιων χώρων στην κλίμακα της πόλης).

 

 

Δημιουργούμε μία πεζή πορεία που διατρέχει όλη την παραλία παράλληλα με τη θάλασσα σε συνέχεια με την ανατολική παραλιακή βόλτα, η οποία τέμνεται  ανά τακτά μήκη από εγκάρσιες πορείες προς τη θάλασσα σαν επανάληψη της Ismael Kemal. Το δίκτυο των εγκάρσιων συνδέσεων απαρτίζεται από 3 νέους άξονες οι οποίοι καταλήγουν στη θάλασσα και διασχίζουν σε βάθος τον ιστό της πόλης με στόχο την οργάνωση και την ενεργοποίηση του. Θα λειτουργήσουν σαν γραμμικά κέντρα γειτονιάς φέροντας δημόσιες και κοινωφελείς χρήσεις (π.χ. νηπιαγωγείο) που ως τώρα λείπουν από αυτό το κομμάτι της πόλης. Στο κάτω τμήμα τους καταλήγουν σε προβλήτες  στη θάλασσα  που δημιουργούν τη δυνατότητα για δραστηριοποίηση στο νερό και λειτουργούν ως σημεία θέασης προς την πόλη. Στις τομές των αξόνων αυτών με την παραλιακή πεζή πορεία εισάγουμε το νέο στοιχείο των συγκεντρώσεων  με τη μορφή οργανωμένων δημόσιων χώρων (πλατειες-στάσεις). Το σύνολο των παραπάνω στοιχείων δημιουργεί το 'σκληρό' δίκτυο πάνω στο μαλακό αμμώδες έδαφος της περιοχής.  Σχετικά με τα κτίρια της περιοχής επιλέγουμε να διατήρησουμε όλες τις νεόκτιστες οικοδομές που προορίζονται για ξενοδοχεία, να κατεδαφίσουμε το κακό κτιριακό απόθεμα του συγκροτήματος παραθεριστικών κατοικιών σοσιαλιστικής περιόδου, και να επανενεργοποιήσουμε το κτίριο του στρατού ως χώρο εκδηλώσεων και πολιτιστικών δρώμενων. Πέρα από τα κτίρια με τις χρήσεις τους και το δίκτυο που δημιουργούμε εμείς, το αμμώδες έδαφος της περιοχής  αξιοποιείται και αυτό σαν ένα οργανικό κομμάτι της πρότασης, οργανώνοντας την  πλαζ και τον παραθαλάσσιο 'κήπο'.

 

 

Η περιοχή του λιμένα (διατηρούμε μόνο την επιβατική του χρήση), λειτουργεί πλέον ως άρθρωση-κόμβος όλων των επιμέρους κινήσεων (επιβατών, πεζών, αυτοκινήτου). Δημιουργείται ένας υπερηψωμένος  άξονας για τους πεζούς, με αντίστροφη προοπτική προς την πόλη και θεάσεις προς όλο το παραλιακό μέτωπο. Με την υπερύψωση δημιουργείται ένας λειτουργικός  χώρος στο επίπεδο της πόλης για την εξυπηρέτηση του λιμένα (κινήσεις, εγκαταστάσεις). Έτσι επιλύουμε τις ασυνέχειες στο επίπεδο της πόλης αξιoποιώντας και τον δεύτερο μόλο του λιμανιού, δημιουργώντας έναν διευρυμένο κόμβο.

 

 

Το φυσικό έδαφος σε όλη την περιοχή το διατηρούμε ως έχει, ανανεώνοντας την παλιά Πλαζ Αυλώνας με τη δημιουργία του κέντρου παραλίας  που περιλαμβάνει εγκαταστάσεις οργανωμένης πλαζ, θαλάσσιων σπορ, ντουζ, χώρους εστίασης, αποδυτήρια.

Ως προς τον παραθαλλάσιο κήπο θέλαμε να σεβαστούμε το ήδη υπάρχον τοπίο και να διατηρήσουμε την ισορροπία της περιοχής. Αναγνωρίζοντας το στοιχείο του πευκόδασους ως κυρίαρχο, το εισάγουμε σχεδιαστικά στη λύση μας.  Αποτελεί δομικό στοιχείο στην περιοχή του κήπου ενώ όσο απομακρυνόμαστε από το πευκόδασος εξασθενεί πλησιάζωντας προς το αστικό κομμάτι της πρότασης (λιμένας).

Θέλοντας να  συμπληρώσουμε την έντονη παρουσία του πεύκου, εισάγουμε νέες ποικιλίες και χρώμα στην περιοχή, σημειακά σε μικρούς πόλους, δημιουργώντας το σύστημα του φυτικού 'αποικισμού' της άμμου. Το σύστημα αυτό περιλαμβάνει κλειστές κοιλότητες στις οποίες εισάγουμε κατάλληλο χώμα και φυτεύουμε ροδώνες. Οι κοιλότητες αυτές λειτουργούν σαν μικρές εκπλήξεις ανάμεσα στην κυριαρχία του πεύκου.  Ο χαρακτήρας της  ζώνης αυτής συμπληρώνεται από ένα αφηγηματικό στοιχείο, το 'μυστικό' μονοπάτι που οδηγεί στις κοιλότητες  και καταλήγει στον 'πύργο της θάλασσας'.

 

 

 

Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια  θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.